Mensen met een lichte verstandelijke beperking willen graag meedoen in de samenleving en zijn trots als ze bijdragen aan een bouwproject. Dat is de ervaring van Dura Vermeer en VolkerWessels met deelnemers van zorgorganisatie Cordaan. Negen deelnemers haalden zelfs het VCA-diploma.

Sociale partners in de Bouw & Infra hebben in 2022 de Verantwoord Bouwen-toets ontwikkeld, een toets die opdrachtgevers ondersteunt bij maatschappelijk verantwoord opdrachtgeverschap. Ook zochten ze contact met maatschappelijke brancheorganisaties als de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN). De VGN ontwikkelde eerder leerpaden voor mensen met een dagbestedingsindicatie voor de sectoren Groen, Logistiek, Horeca en Zorg. Maar mensen met een lichte verstandelijke beperking willen óók heel graag in de bouw werken, vertelt domeinmanager Renate Wieringa van de Amsterdamse zorgorganisatie Cordaan. Met Annette Pasveer, directeur van werk-leerbedrijf VolkerWessels Inclusief, en Rob Stender, projectleider bij Dura Vermeer Infra Regio Noord West, verkende ze de mogelijkheden.

Helpen met beton storten
Stender: “Tijdens een van de eerste gesprekken hebben we werkbegeleiders van Cordaan rondgeleid op de bouwplaats van een wijkherinrichtingsproject. Als je praat over inzet van mensen met een beperking, dan is het essentieel om te begrijpen hoe het er op een project aan toe gaat. We werken meestal met vaste onderaannemers die op elkaar ingespeeld zijn. Dat is ook nodig om zo’n complex werk goed uit te voeren.” Bovendien kan je op een grote bouwplaats makkelijk de weg kwijtraken als je geen overzicht hebt, vult Pasveer aan. Zij verzorgde de rondleiding bij The Bridge, een project van Kondor Wessels Amsterdam. “De projectleider en uitvoerder van dit project hebben goed meegedacht over taken die haalbaar én leuk zijn voor deelnemers. Zo hebben we bekistingen laten maken en heeft een deelneemster meegeholpen met beton storten. Dat vond ze geweldig. We onderzoeken nu of er nog meer werkzaamheden zijn die deelnemers goed en veilig kunnen uitvoeren op de bouwplaats.”

Zo trots als een pauw
Ook Dura Vermeer liet bekistingen maken. Stender: “We hebben een mal gemaakt zodat deelnemers het werk goed konden uitvoeren. Een van hen was aangewezen om de kwaliteit te bewaken. Hij nam dat zo serieus, dat die 1,5 kilometer bekisting ruim op tijd klaar was en er super strak uitzag. Ze waren zo trots als een pauw, wat mooi is om te zien. En onze vaste mensen waren net zo blij. Zij konden die 80 uur werk inzetten voor uitdagendere klussen.” Het maken van de bekistingen gebeurde in de werkplaats van Dura Vermeer, onder begeleiding van een oud-timmerman die nu bij Cordaan werkt. Dat is zeker een gunstige randvoorwaarde, stellen Pasveer en Stender. Ze benadrukken verder dat je vooral moet kijken naar activiteiten die het kritieke pad niet verstoren. “Bij de Heinenoordtunnel hebben we de inzet van Cordaan overwogen, maar durfden we het toch niet aan vanwege de krappe planning. Gelukkig maar”, zegt Stender met de wijsheid van achteraf.

Geslaagd voor Basisveiligheid VCA
De opdrachten die deelnemers al voor Dura Vermeer en VolkerWessels uitvoerden, vonden dus plaats in een beschermde omgeving. Toch onderzoeken ze met Cordaan of deelnemers hun Basisveiligheid VCA kunnen halen. Dat certificaat is een vereiste voor iedereen die op een bouwplaats werkt. Wieringa: “De reguliere manier van opleiden bleek te ingewikkeld voor onze deelnemers. Daarom zijn we gaan samenwerken met het Centrum voor Praktijkleren in Almere. Door de opleiding aan te bieden op een manier die past bij hoe mensen met een verstandelijke beperking leren, zijn maar liefst negen van de twaalf cursisten geslaagd.” Met een VCA-certificaat is veiligheid natuurlijk nog niet gegarandeerd. Pasveer en Stender: “Veilig werken vraagt continu aandacht. Zelfs voor onze vaste vakmensen geldt dat het certificaat niet per se betekent dat je risico’s altijd goed inschat. Daarom zijn we extra zorgvuldig met mensen met een beperking naar de bouwplaats brengen.”

Werkplezier
Gelukkig zijn er ook buiten de bouwplaats voldoende taken te bedenken voor de gemotiveerde deelnemers, meent Stender. “Een van de onderaannemers heeft via onze bemiddeling gehandicaptenzorgorganisatie Hartekamp Groep ingeschakeld voor het verwijderen van folie van stalen elementen. Zelf hebben we bij de bouw van een school nog plantenbakken laten vullen door deelnemers van Cordaan. Onze opdrachtgever was blij met dit extraatje. En collega’s zagen met hoeveel plezier de deelnemers aan het werk waren. Iedereen at samen in de keet en droeg dezelfde bedrijfskleding.” Pasveer: “Laten we mensen die het – om welke reden dan ook – aan relevante werkervaring ontbreekt, de kans geven om mee te doen. Dat is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid. Bijna iedereen kent wel iemand met een beperking en weet hoe belangrijk het is dat ze gewoon meedraaien in onze maatschappij. Mijn ervaring is dat hun inzet en motivatie voor werkplezier zorgen. Ze zijn bij ons van harte welkom.”